Các loại trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) cần biết

Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) giờ đây đã trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. AI được triển khai trên nhiều ứng dụng khác nhau làm cách mạng hóa các ngành công nghiệp và nâng cao nhu cầu về kỹ năng AI hơn bao giờ hết.

Trí tuệ nhân tạo là gì?

Trí tuệ nhân tạo là quá trình xây dựng các máy thông minh từ khối lượng dữ liệu khổng lồ. Các hệ thống học hỏi từ quá trình học tập, kinh nghiệm trong quá khứ và thực hiện các nhiệm vụ giống như con người. AI nâng cao tốc độ, độ chính xác và hiệu quả của những nỗ lực con người. AI sử dụng các thuật toán và phương pháp phức tạp để tạo ra những cỗ máy có thể tự đưa ra quyết định.

Phân loại trí tuệ nhân tạo

Trí tuệ nhân tạo có thể được phân loại thành nhiều loại dựa trên khả năng, chức năng và công nghệ. Dưới đây là tổng quan về các loại AI:

1. Dựa trên khả năng

Narrow AI (Weak AI)

Narrow AI được thiết kế để thực hiện một nhiệm vụ nhỏ (ví dụ: nhận dạng khuôn mặt, tìm kiếm trên internet hoặc lái xe ô tô). Hầu hết các hệ thống AI hiện tại (bao gồm cả những hệ thống có thể chơi các trò chơi phức tạp như cờ vua và cờ vây) đều thuộc loại này. Narrow AI hoạt động trong một phạm vi hoặc bối cảnh được xác định trước.

General AI (Strong AI)

Đây là một loại AI có khả năng nhận thức tổng quát giống con người, giải quyết các nhiệm vụ mới và lạ một cách tự động. General AI sở hữu khả năng phân biệt, tiếp thu và sử dụng trí thông minh của nó để giải quyết mọi thách thức mà không cần sự hướng dẫn của con người.

AI siêu thông minh (Superintelligent AI)

Đây là một dạng AI trong tương lai, nơi máy móc có thể vượt qua trí thông minh của con người trên mọi lĩnh vực – bao gồm khả năng sáng tạo, trí tuệ tổng quát và khả năng giải quyết vấn đề.

2. Dựa trên chức năng

Reactive Machines

Hệ thống AI này không lưu trữ bộ nhớ hoặc các trải nghiệm trong quá khứ cho các hành động trong tương lai. Ứng với những tình huống hoặc thử thách khác nhau, chúng sẽ tiến hành phân tích và phản ứng. Deep Blue của IBM đã đánh bại Garry Kasparov ở môn cờ vua là một ví dụ.

Limited Memory

Hệ thống AI này có thể đưa ra quyết định sáng suốt và tiến bộ bằng cách nghiên cứu dữ liệu trước đây mà chúng đã thu thập. Hầu hết các ứng dụng AI ngày nay như chatbot, trợ lý ảo cho đến xe tự lái, v.v. đều thuộc loại này.

Theory of Mind

Đây là loại AI tiên tiến hơn mà các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm tòi. Để loại AI này hoạt động đòi hỏi sự hiểu biết và ghi nhớ những cảm xúc, niềm tin, nhu cầu, sau đó dựa vào những điều trên để đưa ra quyết định. Loại này đòi hỏi máy móc phải thực sự hiểu con người.

Self-aware AI

Điều này thể hiện tương lai của AI – nơi máy móc sẽ có ý thức, khả năng tri giác và khả năng tự nhận thức của riêng mình. Loại AI này có khả năng hiểu và sở hữu cảm xúc, tạo cơ sở để khiến chúng hình thành niềm tin và mong muốn.

3. Dựa trên công nghệ

Machine Learning (ML)

Đây là hệ thống AI có khả năng tự hoàn thiện thông qua trải nghiệm mà không cần lập trình trực tiếp. Nó tập trung vào việc tạo ra phần mềm có thể học một cách độc lập bằng cách truy cập và sử dụng dữ liệu.

Deep Learning

Deep Learning là một tập hợp con của ML và được sử dụng để học từ lượng lớn dữ liệu. Deep Learning là công nghệ hỗ trợ điều khiển bằng giọng nói trong các thiết bị tiêu dùng, nhận dạng hình ảnh và nhiều ứng dụng khác.

Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)

Công nghệ AI này cho phép máy móc hiểu và giải thích ngôn ngữ của con người. Nó được sử dụng trong chatbot, dịch vụ dịch thuật và ứng dụng phân tích thiên về cảm tính.

Robotics

Lĩnh vực này liên quan đến việc thiết kế, xây dựng, vận hành và sử dụng robot và hệ thống máy tính để điều khiển và xử lý thông tin.

Computer Vision

Công nghệ này cho phép máy móc diễn giải thế giới một cách trực quan. Computer Vision được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau như phân tích hình ảnh y tế, giám sát và sản xuất.

Expert Systems

Hệ thống AI này trả lời các câu hỏi và giải quyết các vấn đề trong một lĩnh vực chuyên môn cụ thể bằng cách sử dụng các hệ thống và dựa trên quy tắc.

Xem thêm Ứng dụng AI – Gia tăng lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp

Kết

Việc tạo ra những cỗ máy có thể giải quyết mọi vấn đề và có khả năng tự nhận thức có lẽ là một chặng đường dài. Tuy nhiên, chúng ta nên tập trung vào việc nghiên cứu cách một cỗ máy có thể tự học hỏi và đào tạo, cũng như có khả năng đưa ra quyết định dựa trên kinh nghiệm trong quá khứ.